I. TAKEDA SOKAKU:
- Thế kỷ thứ 10, tại Nhật, sứ quân Minamoto Yoshimitsu (còn được gọi là sứ quân Takeda) hậu duệ của Thái tổ thiên hoàng - sống tại hạt Takeda đã rút tỉa kinh nghiệm giao đấu để lập nên phái Daito Ryu Jujitsu và môn này chỉ truyền trong gia tộc - gia truyền.

TAKEDA SOKAKU (1859-1943)
- Sau gần 10 thế kỷ giảng dạy và cải tiến theo luật cương nhu, năm 1898, Takeda Sokaku định danh cho môn võ gia truyền này là Daito Ryu Aiki Jujitsu - Hiệp khí nhu thuật- Morihei Ueshiba (1983 - 1969) là một trong những kỳ nhân của võ lâm Nhật Bản. Khi biết đến Daito Ryu Aiki Jujitsu, Morihei Ueshiba đã quyết tâm xin thọ giáo và võ sư Takeda Sokaku đã vượt gia quy để truyền Daito Ryu Aiki jujitsu cho môn đệ ngoại tộc này, sau đó còn cho phép Morihei Ueshiba dạy Aiki Jujitsu.
II. MORIHEI UESHIBA :
- Năm 1926, Morihei Ueshiba bắt đầu dạy Aiki Jujitsu tại khu Omo ở Tokyo (Trung tâm quảng bá võ thuật), người có nhiều đệ tử xuất thân từ các môn võ khác. Đặc biệt, sau khi chứng kiến kĩ thuật Aiki Jujitsu, võ sư Kano - sáng tổ môn Judo - đã gửi cao đồ xuất sắc của mình là Minoru Mochizuki đến với võ sư Morihei Ueshiba để luyện Aiki Jujitsu và Mochizuki đã trở nên truyền nhân ưu tú của Morihei Ueshiba

- Chứng kiến chiến tranh thế giới thứ II, võ sư Ueshiba quyết định không chấp nhận bạo lực và đã loại bỏ phần lớn các kỹ thuật hiểm hóc của Aiki Jujitsu. Rất may trong các truyền nhân đời thứ I của Morihei Ueshiba còn người vẫn gìn giữ nguồn kỹ thuật cổ truyền của Aiki Jujitsu (võ sư Mochizuki, võ sư Shioda...). Sau đó, võ sư Morihei Ueshiba đã cải tiến đòn thế Aiki Jujitsu và phối hợp với một số nhu thuật cổ truyền khác để tạo ra môn võ mới là Aikido. Người còn lập ra tổ chức lấy tên Aikikai để các hệ phái hiệp khí (aiki) cùng sinh hoạt. Võ sư Morihei Ueshiba hoạt động cho sự nghiệp Aikido cho đến khi qua đời vì căn bệnh viêm gan hoàng đản.
- Võ sư Mochizuki lập viện Yoseikan (Dưỡng chính quán) để dạy các môn môn võ Nhật, trong đó có Aikido Yoseikan (Aiki Jujitsu), Judo Yoseikan, Kendo Yoseikan, Karatedo Yoseikan...
III. Minoru Mochizuki:
- Thực hiện hiệp ước văn hóa Pháp - Nhật, chính phủ Pháp mời một số võ sư Nhật đến Pháp để giảng dạy. Bấy giờ, võ sư Morihei Ueshiba đã đề cử võ sư Minoru Mochizuki môn đồ xuất sắc nhất của mình đi Pháp. Mặt khác, võ sư Minoru Mochizuki được chọn còn vì ông là một trong số ít người Nhật tinh thông nhiều môn võ cổ truyền ở nước mình.

Minoru Mochizuki (1907-2003)
- Đến Pháp, võ sư Minoru Mochizuki lập viện Yoseikan (Dưỡng chính quán) để dạy các môn môn võ Nhật, gồm Aikido Yoseikan (Aiki Jujitsu), Judo Yoseikan, Kendo Yoseikan, Karatedo Yoseikan... ông đổi Aiki Jujitsu thành Aikido Yoseikan nhằm phân biệt với:
Ø Môn Aikido hiện đại của sáng tổ Morihei Ueshiba
Ø Aikido cổ truyền của thầy Shioda, bạn đồng khóa với võ sư Minoru Mochizuki, đệ tử của võ sư Morihei Ueshiba, môn này được gọi là Aikido Yoshinkan (Dưỡng thần quán).
- Trong số môn sinh Pháp, Alain Floquet là đệ tử ưu tú nhất đã tiếp tục đi Nhật để thọ giáo với Trưởng môn của võ phái Daito Ryu Aiki Jujitsu - thầy Takeda Tokimune. Khi xuất sư, ông lập ra Aikibudo tại Châu Âu, võ sư Alain Floquet là Tổng đại diện Aikido Yoseikan Châu Âu, Giám đốc hiệp hội võ thuật C.E.R.A Pháp, cố vấn an ninh cá nhân và cộng đồng tòa án Paris.
IV. AIKI JUJITSU VIỆT NAM:
- Ngày 04. 7. 1963, tại số 54/14 đường Nguyễn Bỉnh Khiêm tp Sài Gòn (Trung tâm võ thuật học đường), võ sư Wanatabe Haruye đã khai giảng lớp Aikido Yoseikan với có sự cố vấn kỹ thuật của võ sư Ischikawa từ viện Yoseikan Pháp sang ViệtNam để giảng dạy. Tại đây, một trong những môn đồ xuất sắc nhất thuộc đời thứ I là võ sư Nguyễn Đăng Đức đã được đào tạo. Từ đó các võ đường Aikido Yoseikan của tp Sài Gòn lần lượt ra đời- Năm 1968, võ sư Lê Văn Vinh (huy chương Sea Game môn Judo) và thầy Trần Văn Ngọ đưa Aikido Yoseikan lên Đà lạt

Cố trưởng bộ môn Nguyễn Đăng Đức
Thầy Kazuo Ishikawa giao cho Thầy Nguyễn Đăng Đức làm Trưởng bộ môn Aikido Yoseikan Tại Việt Nam
- Năm 1970, để tên Aikido Yoseikan không bị nhầm với tên gọi Aikido của Morihei Ueshiba (do VS Đặng Thông Trị đưa về Sài Gòn từ năm 1958), VS Nguyễn Đăng Đức quyết định đổi Aikido Yoseikan thành danh xưng cổ truyền Aiki Jujitsu - Hiệp khí Nhu thuật cho đến nay. Sau khi thầy Nguyễn Đăng Đức tạ thế, võ sư Bùi Hữu Tạc cùng với nhiều thế hệ môn sinh tiếp tục sự nghiệp của thầy.
- Năm 1972, võ sư Nguyễn Ngọc Thanh bắt đầu truyền dạy tại thành phố Huế, lớp tập trên sân đất nhà số 25 A Yết Kiêu. Đầu năm 1973, mở lớp tại đường Lý Thường Kiệt; giữa năm 1973: mở lớp tại Phù Lương - Huế (võ sinh phần đông là quân nhân).
- Ngày 24. 9. 1992, võ sư Nguyễn Lục Phú (Trưởng hệ phái Karatedo Wado, huy chương Sea Game môn Judo) đã nối lại thông tin với viện Yoseikan Pháp và võ sư Ailai Floquet đã gửi thu hồi âm. Rồi võ sư Vũ Minh (người Pháp gốc Việt) đến Sài Gòn, võ sư Henry về Đà Nẵng để tập huấn (tại phòng tập riêng của võ sư Ngô Văn Trung - nguyên Chủ tịch Hội Taekwondo thành phố Đà Nẵng, hội viên Huyền đai Karatedo).
- Cuối tháng 9 năm 1993, võ sư Alain và phu nhân sang thăm. Cuộc tọa đàm của Aiki Jujitsu Việt Nam với thầy Alain Floquet diễn ra lúc 17 giờ chiều ngày 01. 10. 1993 tại nhà số 142 Võ Thị sáu tp HCM.
- Ngày 04. 5. 2002, Aiki Jujitsu tham dự đợt giao lưu 3 miền của Aikido Việt Nam tổ chức lần đầu tại thành phố Huế (từ ngày 04 đến 07).
O'Sensei, Morihei Ueshiba và Minoru Mochizuki

Minoru Mochizuki, originator of Yoseikan Aikido
Aiki jujitsu (Hiệp khí Nhu thuật) - Aikibudo (Hiệp khí võ đạo) - Aikido (Hiệp khí đạo)
- Nói đến HIỆP KHÍ NHU THUẬT (Aiki jujitsu) mà không đề cập đến môn Hiệp Khí Đạo (Aikido) là một thiếu sót. Môn sinh và những người tìm hiểu, nghiên cứu võ thuật Nhật Bản sẽ hoang mang vì ở 2 môn này có những chiêu số, kỹ thuật và phương pháp tập luyện gần giống nhau mà hiện nay môn hiệp khí Đạo (Aikido) cũng đang được truyền bá tại nhiều nước.
- HIỆP KHÍ ĐẠO (Aikido) do tổ sư Morihei Ueshiba sáng lập vào năm 1925, hiệp khí đạo được rút tỉa và sáng lập nên bởi nguồn gốc chính là HIỆP KHÍ NHU THUẬT (Aiki jujitsu), tổng hợp thêm với nhiều môn võ thuật khác như kiếm thuật, nhu thuật, nghề đánh giáo…
Vì vậy phần lớn những chiêu số, kỹ thuật của Hiệp khí đạo ngày nay đều bắt nguồn từ Hiệp Khí Nhu Thuật của 700 năm về trước.
Vì vậy phần lớn những chiêu số, kỹ thuật của Hiệp khí đạo ngày nay đều bắt nguồn từ Hiệp Khí Nhu Thuật của 700 năm về trước.
- Tổ sư Minoru Mochizuki trước đây là một thiếu tướng trong quân đội hoàng gia Nhật Ông đã được tập rất nhiều môn võ từ hồi còn nhỏ và cũng được bí truyền môn hiệp khí nhu thuật của hoàng gia. Ông đã luyện những môn như IAIDO (một phương pháp chiến đấu cổ bằng kiếm chú trọng vào việc hoàn trở về động tác ban đầu của kiếm), kiếm đạo (KENDO), Nhu đạo (JUDO), Không thủ đạo (KARATEDO), Môn Hiệp khí đạo ông đã tập tớ bực cao 9 đẳng.
Năm 1945, khi quân phiệt Nhật bại trận, ông trở về quân ngũ và trở về lập nên trường dạy võ quốc tế YOSEIKAN tại quê hương ông là SHIZUOKASHI NHẬT BẢN.
Sau chiến tranh, Khi thoát bỏ được những hạn chế khắc nghiệt về tinh thần trong đội ngũ của đoàn quân phiệt, trở về với bãn ngã của con người vốn trọng đạo lý và tinh thần võ sĩ đạo, thấm nhuần tư tưởng Phật giáo với đức tính vị tha, bác ái, khi lập nên trường phái YOSEIKAN, Tổ sư Mochizuki đã có quan niệm với khúc triết giữa võ thuật và võ đạo. Ông đã giữ nhiều chiêu thức của môn Hiệp Khí Nhu Thuật cỗ truyền và dung hòa với các động tác Hiệp Khí đạo để truyền dạy trong trường phái.
Năm 1945, khi quân phiệt Nhật bại trận, ông trở về quân ngũ và trở về lập nên trường dạy võ quốc tế YOSEIKAN tại quê hương ông là SHIZUOKASHI NHẬT BẢN.
Sau chiến tranh, Khi thoát bỏ được những hạn chế khắc nghiệt về tinh thần trong đội ngũ của đoàn quân phiệt, trở về với bãn ngã của con người vốn trọng đạo lý và tinh thần võ sĩ đạo, thấm nhuần tư tưởng Phật giáo với đức tính vị tha, bác ái, khi lập nên trường phái YOSEIKAN, Tổ sư Mochizuki đã có quan niệm với khúc triết giữa võ thuật và võ đạo. Ông đã giữ nhiều chiêu thức của môn Hiệp Khí Nhu Thuật cỗ truyền và dung hòa với các động tác Hiệp Khí đạo để truyền dạy trong trường phái.
- Hiện nay môn Hiệp khí Nhu Thuật trường phái YOSEIKAN được truyền bá ở nhiều nước trên thế giới. Ở VIỆT NAM ta, môn này được du nhập vào từ năm 1955. Năm 1972, ông MOCHIZUKI cũng đã tới Việt Nam để quan sát tình hình luyện tập của các môn sinh ở đây.
- Ngày 01-04-1968 Thầy Kazuo Ishikawa trao bằng Huyền Đai III Đẳng cho Thầy Nguyễn Đăng Đức và giao cho thầy Đức làm trưởng bộ môn tại Việt Nam.
Những Trang Hồi Ký Quý Giá :
Những Trang Hồi Ký Quý Giá :
- Năm 1968, Thầy Đức mở lớp tại võ đường Thần Phong thuộc tổng tham mưu chế độ cũ (Bây giờ là Quân Khu 7) dạy võ cho con em của các Sỹ Quan Không Quân chế độ cũ.
- Sau giải phóng, Thầy Lê Văn Tài (đệ tử Thầy Đức) mở lớp tại phòng TDTT Quận 5 (Sân Tinh Võ). Thầy Tài có đào tạo 1 số anh em HLV, trong đó có Thầy Phạm Thanh Bình (là HLV Trưởng Aikijujitsu Việt Nam hiện nay).
- Năm 1985, Thầy Đức mở lớp tại CLB Nguyễn Du (Quận 1), Thầy Đức đã tập họp 1 số anh em cũ và mới : Trần Bảo Lộc, Bùi Hữu Tạc, Nguyễn Lục Phú, Vũ Kim Hoàng, Lê Gia Tiến, Võ Khai Nghiệp, Phan Thế Hùng, Nguyễn Đình Trương, Phạm Thanh Bình, Phan Huỳnh Phúc, Nguyễn Hùng Trọng, Phan Huỳnh Tâm.
- Năm 1986, Thầy Đức đi định cư ở Mỹ và giao quyền trưởng bộ môn cho Thầy Trần Bảo Lộc, phó bộ môn Thầy Bùi Hữu Tạc.
Tài Liệu Do Thầy Nguyễn Đăng Đức Biên Soạn Và Để lại Cho Hậu Thế :- Năm 1987, Thầy Lộc đi Mỹ giao quyền Trưởng Bộ Môn cho Thầy Bùi Hữu Tạc (phó bộ môn Nguyễn Lục Phú). Huấn luyện viên trưởng là thầy PHẠM THANH BÌNH đã và đang tiếp tục đào tạo nhiều thế hệ võ sinh tại CLB TDTT QUẬN 10.
-Vào thập niên 90 (Khoảng năm 1992), Võ Sư Lê Vân Nhi từ Pháp trở về có mời Bôn môn Hiệp Khí - Nhu Thuật gia nhập vào Aiki Budo nhưng tất cả các anh em trong ban Huấn Luyện đều không đồng ý và vẫn đi theo đường lối cũ của thầy Đức, vẫn giữ tên là Aiki Jujitsu như một sự kính trọng người Thầy đã gìn giữ và Phát triển bộ môn.
Năm 2006, mở rộng giao lưu quốc tế, bộ môn Aiki jujitsu Việt